Lijst van begrippen

Encyclopedie

Aanbesteden is met name een middel om te komen tot een optimale prijs en/of kwaliteitsverhouding waarbij maximaal gebruik wordt gemaakt van de ideeën uit de markt.

Per 1 juli 2016 is de gewijzigde Aanbestedingswet 2012 vastgesteld, maar daarnaast bijvoorbeeld ook de wijziging van het Aanbestedingsbesluit. De Eigen Verklaring is komen te vervallen en vervangen door het Uniform Europees Aanbestedingsdocument (UEA).

Herstructurering of revitalisering van verouderde bedrijventerreinen, herontwikkeling van leegstaande panden of de ontwikkeling van hoogwaardige bedrijventerreinen.

Volgens de Wet ruimtelijke ordening kan de gemeente een beheersverordening vaststellen voor die delen van haar grondgebied waar geen ruimtelijke ontwikkelingen worden voorzien.

Jaarlijks stellen gemeenten de begroting voor het volgende jaar op. Deze begroting moet voldoen aan de richtlijnen in het BBV.

In een bestemmingsplan staat waar gebouwd mag worden en wat vervolgens de functie van gebouwen is. Onze juristen maken een bestemmingsplan, begeleiden het proces van de totstandkoming van een bestemmingsplan of doen onderzoek naar bestemmingsplannen.

Een visie ontwikkelen, die als een goed zittend maatpak de sterke elementen uit het bestaande accentueert en oplossingen biedt voor vraagstukken.

Contracten

In samenwerking met marktpartijen spelen contracten een belangrijke rol. Keuzes over de manier van samenwerken, maar ook de wijze van afscheid nemen, risico’s, zeggenschap en financiering kunnen vastgelegd worden.

Erfpacht kan als financieringsmiddel dienen en/of als stimulering van de woningmarkt. Voor gemeenten kunnen alle werkzaamheden van vestigen tot beëindiging van erfpacht uitgevoerd en/of begeleidt worden

Wanneer kostenverhaal niet verzekerd is via (een) anterieure overeenkomst(en), dient een exploitatieplan te worden vastgesteld. Een exploitatieplan bestaat uit een exploitatie-opzet en uit locatie-eisen als de gemeente die nodig vindt.

Gebiedsontwikkeling vraagt om intensieve samenwerking tussen publieke en private partijen, en het op een lijn brengen van alle belangen.

Metafoor biedt met GrexManager een zeer flexibel en toegankelijk systeem voor de opzet, actualisatie en het beheer van grondexploitaties.

Grond in Nederland is een schaars goed. Vorm beleid om ruimtelijke doelstellingen te kunnen verwezenlijken.

Krijg inzicht in de mogelijkheden van het aangekochte gebied. Grondexploitaties geven een prognose van het financiële verloop en resultaat van uw project.

Om gemeenten meer mandaat te geven in het verhalen van kosten voor bovenwijkse voorzieningen is per 1 juli 2008 de Grondexploitatiewet in werking getreden. Het Bro kan voor gemeenten dienen als instrument bij kostenverhaal.

Als gevolg van veranderende economische omstandigheden en veranderingen in de markt kan aanpassing van het grondbeleid wenselijk zijn. Wat is het plan met de grond en wat zijn daar de financiële consequenties van?

Het aantal variabelen dat de financiële haalbaarheid van de ontwikkeling beïnvloedt is de laatste jaren sterk toegenomen. Als gevolg van andere ontwikkelingsstrategieën worden processen steeds complexer. Voer een haalbaarheidsanalyse of second opinion uit voor meer zekerheid.

Niet aan de rand van de stad bouwen, maar lege plaatsen binnen de bebouwde kom opvullen. Voordeel is dat vaak relatief beperkte financiele spankracht benodigd is.

Met kostenverhaal kunnen niet zomaar willekeurig kosten worden verhaald. Voor de toepassing van kostenverhaal maakt het verschil over welk gebied de kosten worden omgeslagen. Over het algemeen geldt: hoe groter het gebied, hoe meer kosten binnenplans verevend kunnen worden.

Een marktonderzoek geeft inzicht in de ontwikkelpotentie van een gebied. De adviseurs van Metafoor kunnen voor u een locatieonderzoek uitvoeren.

Vanaf 1 juli 2017 hebben gemeenten de mogelijkheid om in bestemmingsplannen eisen op te nemen over ‘geliberaliseerde woningen voor middenhuur’. Dit kan in de vorm van percentageregels, zoals dat ook kan voor woningen in de sector van sociale huur of sociale koop en voor kavels voor particulier opdrachtgeverschap. Net als bij die categorieën kunnen gemeenten die percentageregels concretiseren in exploitatieplannen door bijvoorbeeld de precieze plekken en de aantallen in exploitatieplanregels op te nemen. Daardoor kunnen gemeenten ook rechtmatig voorwaarden stellen in anterieure overeenkomsten over plichten ten aanzien van middendure huurwoningen.

Deze mogelijkheid is geregeld via een aanpassing van het Bro. Uit de definitie van deze categorie volgt dat de middendure huurwoningen de huurprijs gedurende minstens tien jaar in stand moet worden gehouden. Deze instandhouding moet in een verordening zijn verzekerd. Het hanteren van zo’n verordening helpt gemeenten tegelijk om handhavend op te treden wanneer een eigenaar zo’n woning zou (willen) vervreemden of een verhuurder voor een te hoge prijs zou (willen) verhuren. De maximale huurprijs wordt namelijk ook in de gemeentelijke verordening vastgelegd. Die maximale prijs is niet landelijk bepaald. Desgewenst kan de gemeente ook een doelgroep vastleggen in de verordening.

Met de Omgevingswet wil de overheid regels vereenvoudigen en samenvoegen, zodat het bijvoorbeeld makkelijker wordt om bouwprojecten te starten. Met de inwerkingtreding in 2019 in het verschiet, is Metafoor koploper op het gebied van kennis over dit onderwerp.

Indien verwerving op minnelijke wijze niet lukt wordt onroerend goed verplicht verkocht aan de overheid, mits het algemeen belang aantoonbaar gediend wordt.

Organische gebiedsontwikkeling, waarbij de rol van de eindgebruiker centraal staat, biedt uitkomst om complexe opgaven en hoge ambitie te bundelen tot aansprekende maatwerkoplossingen.

Vier keer per jaar geeft Metafoor een kwartaalbericht uit met daarin de marktontwikkelingen van het voorgaande kwartaal. Eén keer per jaar publiceert Metafoor een Outlook met parameteradvies voor het komende jaar.

Economisch stelsel waarbij de regering bepaalt wat en hoeveel er geproduceerd wordt; de fabrieken moeten zich houden aan bijvoorbeeld de vijfjarenplannen van de regering.

Wanneer er voor het eerst kennis wordt gemaakt met een grondexploitatie maakt Metafoor in cursussen gebruik van het planeconomisch beslissingsspel. Het planeconomisch beslissingsspel is een vereenvoudigde weergave van een grondexploitatiemodel.

Planeconomisch rekenmodel

Binnen de module staat de Metafoor GrondgebruikAnalyseSysteem® (GRAS) functionaliteit centraal. Het GRAS-model is door Metafoor in Excel ontwikkeld en is gekoppeld aan een database.

Wanneer het bouwplan of toekomstig gebruik van een perceel niet in overeenstemming is met de mogelijkheden binnen het bestemmingsplan, zijn er meerdere planologische procedures mogelijk.

Voorafgaand aan een ruimtelijke procedure kan Metafoor een planschaderisicoanalyse opstellen en geven onze juristen suggesties om aanpassingen in het plan door te voeren om risico’s te beperken.

Prijzenboek

Het geheel digitale prijzenboek geeft inzicht in de omvang van de civiele kosten bij uw grondexploitaties. Het boek bevat eenheidsprijzen op drie verschillende kwaliteitsniveaus, met bijbehorende afbeeldingen. U kunt de kosten per eenheidsprijs bekijken of per strekkende meter profiel.

Het vloeiend laten verlopen van de processen in de gebiedsontwikkeling is cruciaal voor het brengen van de gewenste (kwaliteits)resultaten.

Beheersen van de risico’s, het proces en het project als geheel, binnen projecten in de gebiedsontwikkeling en ruimtelijke ontwikkeling. Dit zowel bij binnenstedelijke herontwikkeling, bedrijventerreinen, woningbouw en organische gebiedsontwikkeling.

Het succesvol organiseren, voorbereiden, plannen, uitvoeren en afronden van projecten op het gebied van ruimtelijke ontwikkeling.

Martkpartijen hebben kennis van de markt en zijn kundig op het vlak van gebiedsontwikkeling, misschien een goede partner voor de gemeente. Metafoor begeleidt het proces en de onderhandelingen met beoogde partners.

Raadstraining

Een op maat gemaakte cursus en workshop over het grondbeleid van uw gemeente.

In het rekenkameronderzoek staat het normenkader centraal. In het normenkader worden de te onderzoeken aspecten benoemd en worden normen geformuleerd om tot een objectieve beantwoording van de onderzoeksvragen te komen. Aan de hand van dit normenkader wordt de huidige werkelijkheid binnen uw gemeentelijke organisatie getoetst en beoordeeld.

Door gebruik te maken van risicoanalyse en -management worden risico’s die de doelstelling kunnen beïnvloeden, geïdentificeerd en beheerst.

Beheren van risico’s is een belangrijk onderdeel van het slagen van een project. Ten aanzien van de doelstellingen moeten de risico’s geidentificeert en beoordeelt worden.

Risicomodule / monte carlo analyse

De GrexManager risicomodule is een instrument om risico’s van uw grondexploitatie te kwantificeren. Maak het verband tussen de risicodekking en uw netto contante waarde inzichtelijk. U kunt naast de Monte Carlo analyse ook een gevoeligheidsanalyse uitvoeren.

RO standaarden

Ruimtelijke Ordening Standaarden zijn afspraken die gemaakt zijn om uitwisseling van bestanden mogelijk te maken. Het planproces in de ruimtelijke ordening is digitaal. Iedereen die tegenwoordig ruimtelijke plannen maakt, is verplicht deze RO standaarden toe te passen.

Bij de ruimtelijke onderbouwing dienen meerdere ruimtelijke en milieukundige aspecten te worden onderbouwd.

Onze juristen kunnen u bijvoorbeeld van dienst zijn bij toepassing van de Wet ruimtelijke ordening, Wet algemene bepalingen omgevingsrecht en Grondexploitatiewet.

Van staatssteun kan sprake zijn bij het verstrekken van een subsidie, maar ook wanneer er geen of lagere kosten door de overheid in rekening worden gebracht terwijl op grond van regelgeving (gelijkheidsbeginsel) en het principe van marktconformiteit (meer) betaald zou worden.

Juridische aspecten van projectontwikkeling, financiering, verkoop, koop, huur en verhuur en ook bouwrecht; de risico’s nemen toe en de vragen worden ingewikkelder.

Met ingang van 1 januari 2016 worden overheidsondernemingen belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting. In de wet “Modernisering Vpb-plicht overheidsondernemingen” is dit geregeld.

Het weerstandsvermogen van uw project biedt u de mogelijkheid om onvoorziene omstandigheden op te kunnen vangen. De benodigde hoogte van het weerstandsvermogen kan worden gezien in samenhang met het gevoerde risicomanagement.

Grond waar een voorkeursrecht op is gevestigd dient bij verkoop eerst aan de gemeente  aangeboden te worden. Het doel is een betere uitgangspositie op de grondmarkt.

In verschillende gebieden is er daarom in kwantitatieve en kwalitatieve zin een tekort op de woningmarkt, terwijl in andere gebieden juist van een woningoverschot sprake is.

Voor gemeenten, projectontwikkelaars of particulieren kan worden voorzien in advies bij het beantwoorden of indienen van zienswijzen, bezwaarschriften en/of beroepschriften. Deze zijn van toepassing binnen de planologische procedures.

Cursus Planeconomie

Jaarlijks organiseert Metafoor Ruimtelijke Ontwikkeling haar Cursus Planeconomie. De start is in februari/maart van het jaar en de doorlooptijd is 6 á 8 maanden. De opleiding is geschikt voor junioren en projectleiders of andere functionarissen die zich willen omscholen of meer van planeconomie willen weten voor hun functie.

 

Fiscaliteit en Ovb
Uw adviseurs van Metafoor rekenen aan de haalbaarheid van gebiedsontwikkeling. Een belangrijke factor is het juridisch juist inkleden van het startpunt van de ontwikkeling, zodat dit fiscaal het meest voordelig uitpakt. Hetzelfde geldt voor de overdrachtsbelasting (Ovb).

Levert de gemeente de de grond met bestaande opstallen in de overdrachtsbelasting tegen 10,4% of sloopt zij eerst de opstallen en levert zij de grond als bouwterrein in de BTW, oftewel bestaand of nieuw vastgoed? En is een gescheiden koop-aannemingsovereenkomst van nut? Dit soort vragen verschillen sterk in de beantwoording door het verschil in beoogde ontwikkeling en de verwachte gebruiker of afnemer. Zo is bij levering aan een belegger een aandelentransactie mogelijk te adviseren, waarbij zowel geen BTW als Ovb verschuldigd is.